Secundaire gebruikersinterface


[Home] [Ondersteunende Communicatie]

Onder secundaire gebruikersinterface versta ik alles waar de secundaire gebruiker mee in kontakt komt als er met de primaire gebruiker gecommuniceerd wordt. Gezien het feit dat de meeste secundaire gebruikers goed met gesproken taal overweg kunnen ligt het voor de hand om als uitvoer de communicatievorm spraak te gebruiken. De secundaire gebruikersinterface bevat dan de hardware om spraak te laten horen en ook de software die nodig is om deze hardware aan te sturen. Mocht het zo zijn dat de primaire gebruiker alleen via de primaire gebruikersinterface het antwoord van de secundaire gebruiker kan ontvangen dan moet er dus ook een invoer mogelijkheid voor de secundaire gebruiker zijn.

Hardware en Software ondersteuning

Nadat de invoer verwerkt is moet de informatie overgedragen worden aan de secundaire gebruiker. Voor de uitvoer van spraak zijn er twee mogelijkheden. Spraak is te digitaliseren of het is te synthetiseren. Bij het digitaliseren wordt spraak opgenomen waarna het weer afgespeeld kan worden. De gesproken taal ligt in dat geval vast en het is dus niet mogelijk om een willekeurige tekencombinatie te laten horen. Bij het synthetiseren is dit wel mogelijk. Bij het synthetiseren is de spraak in hele kleine stukjes opgedeeld. Van deze stukjes is bekend of ze stemhebbend of stemloos zijn en waar de formanten liggen. Een stuk tekst kan volgens bepaalde formules en regels omgezet worden in een aaneenschakeling van deze kleine stukjes spraak. Zie voor meer informatie comp.speech

Een nadeel van synthetische spraak is dat het vaak monotoon is en het toch nooit de stem van de primaire gebruiker zelf is. Toch ziet het er naar uit dat er de komende tijd veel vooruitgang op dit gebied aankomt. Microsoft heeft een Speech Application Protocol Interface (API) ontwikkeld zodat een standaard is ontstaan om spraak applicaties aan te spreken binnen Windows. Er zijn nu al verscheidene software producenten bezig met het maken van Nederlandse spraak modules waarin uit verschillende stemmen gekozen kan worden. Verder kunnen de stemmen nog op een paar punten aangepast worden zodat het mogelijk moet zijn om de stemming van de primaire gebruiker in de spraak door te laten klinken.

Een voordeel van spraakuitvoer is dat de primaire gebruiker de mogelijkheid heeft om in een gesprek te interrumperen en de aandacht op te eisen. Hierdoor neem de controle van de primaire gebruiker over het gesprek toe. Dit is een groot voordeel omdat in de praktijk blijk dat de secundaire gebruiker geneigd is om het gesprek naar zich toe te trekken. Veelal probeert de secundaire gebruiker te raden wat de primaire gebruiker wil gaan zeggen waardoor de beurtwisselingen toenemen en de primaire gebruiker in een antwoord rol gedwongen wordt.


[Top] [Begrippenlijst]