[Terug]
Een beweging die door een mens uitgevoerd wordt is in vier
fasen te verdelen.
- Allereerst duurt het een zekere tijd voordat de mens de
beweging inzet; dit is de tijd nodig om de aangeboden
stimulus te verwerken, de reaktietijd.
- De tweede fase is de fase waarin de beweging in gang
gezet wordt; gedurende deze aanlooptijd wordt de
beweging zo snel mogelijk gerealiseerd.
- In de derdefase wordt de hand eenparig versneld en op
maximale snelheid bewogen, de zogenaamde aan-uit tijd.
- In de laatste fase wordt de hand bij een groot doel direkt
afgeremd om in het doelgebied aan te komen; is echter de
doelgrootte beneden een zekere waarde dan blijkt dat vrij
abrupt de handbeweging wordt afgeremd. De hand wordt
waarschijnlijk nauwkeurig bijgestuurd om het smalle doel
te bereiken. Deze periode wordt de positioneringstijd
genoemd.
Het blijkt dat de aanlooptijd en de aan-uit tijd nauwelijks van de
doelgrootte afhangen. De positioneringstijd is echter sterk afhankelijk van de doelgroottediameter. Het blijkt dat bij kleine
doelgroottediameter er een fijnregeling noodzakelijk is die de positioneringstijd sterk doet toenemen. Bij het ontwerpen van
een regelpaneel dient men dus op de grootte van de knoppen te letten. In de grafiek hierboven is positioneringstijd uitgezet
tegen de doelgroottediameter waarbij de afstand tussen gebruiker en scherm 1 meter is.
Literatuur.
Pronk G.P., Helm F.C.T. van der (1995). Cybernetische Ergonomie. Faculteit der Werktuigbouwkunde en Maritieme
Techniek, TU Delft.
Soede M., Stassen H.G., Lunteren A. van, Luitse W.J. (1973). A lightspot operated typewriter for physically
handicapped patients. Ergonomics 16 (6): 829-844.
[Top]